تازه های خاکی دات کام

گل نرگس (بخش اول)

گياه نرگس از خانواده نرگسيان (Amaryllidaceae ) و تيره Narcissus مي باشد» نرگس گياهي دائمي و پيازدار مي باشد . پيازهاي آن درشت و داراي ورقه هاي فلسي يا مطبق است . به عبارت ديگر پياز آن مي تواند چندين سال متوالي گل دهد و گل آن همه ساله درشت تر گردد. گلهاي نرگس به رنگ سفيد ، زرد ، نارنجي ، کم پر و پُر پر هستند . برگهاي اين گياه از بن ريشه بصورت صاف يا شياردار بيرون مي آيند و در طول ساقه قرار ميگيرند.نرگس‌ها به اندازه‌هاي مختلف يافت مي‌شوند از گلهاي 5 اينچي روي ساقه‌‌هاي 2 فوتي گرفته تا گلهاي 5/0 اينچي روي ساقه 2 اينچي.
نرگس‌ها شايد آسانترين و مطمئن‌ترين پرورش از ميان خانواده تمام گلها هستند و براي افراد مبتدي در باغباني ايده‌ آل است. پياز و برگها حاوي کريستالهاي سمي هستند که فقط حشرات اصلي مي‌توانند بدون آسيب رساندن به آن از آن مصرف کنند هر چند ممکن است جانوران آنها را از زير خاک بيرون بياورند.
تکثير نرگس‌ها
نرگس‌‌ها به دو روش تکثير مي‌شوند. 1- روش تکثير غير جنسي (تقسيم پياز) که دقيقاً نتيجه‌اش گلي است مانند گل پياز اصلي. 2- روش تکثير جنسي (دانه) که نتيجه‌اش گلهايي خواهد بود جديد و متفاوت. دانه‌ها در بخش تخمدان ايجاد مي‌شوند اين بخش متورم در پشت گلبرگهاست. پس از شکوفه کردن بخش تخمدان متورم مي‌شود اما خالي از دانه است. گهگاه باد يا حشرات با آوردن گرده‌هاي جديد از گلهاي ديگر مي‌توانند باعث گرده افشاني گل در طول مدت گلدهي آن شوند. وقتي اين اتفاق روي داد در تخمدان يک يا تعداد کمي دانه ايجاد مي‌شود. نرگس‌هاي دورگه بوسيله گرده افشاني گل‌ها با تماس دادن و ماليدن دانه گرده از يک گل به کلاله گل ديگر بوجود مي‌‌آيند در نتيجه تخمدان مي‌تواند تا 25 دانه را در خود ايجاد کند. که هر کدام از آنها يک گياه کامل را بوجود خواهد آورد. اما براي گلدهي گياهي که از دانه پرورش مي‌يابد بايد تا 5 سال صبر کرد.
گلدار بودن نرگس از شش هفته تا شش ماه طول مي‌کشد که اين بستگي به جايي که شما زندگي مي‌کنيد و همچنين نوع گونه‌اي که پرورش مي‌دهيد دارد. بعد از گلدهي اجازه دهيد تا گياه نرگس پيازش را براي سال بعد بازسازي کند. برگها تا آن هنگام سبز هستند. هنگامي که برگها زرد شدند شما مي‌توانيد آنها را قطع کنيد اما تا قبل از آن خير.
رده بندي انواع نرگس
رده بندي يک گونه کشت شده (قابل کشت) نرگس بر پايه توصيف و سنجش يا از يک رده بندي ارائه شده توسط فردي که گونه‌ها را به ثبت مي‌رساند، پايه‌ گذاري شده است.
کد رنگ هاي استفاده شده براي توصيف رنگ نرگس‌ها به قرار زير است:
W- سفيد (سفيد گونه) G- سبز Y- زرد P – صورتي O- نارنجي R- قرمز
در توصيف گل نرگس هر نرگس را به دو بخش تقسيم مي‌کنيم
گلبرگ‌ ها
تاج گل
تاج گل و گلبرگ با استفاده از حروف کد رنگ که مناسب هستند توصيف مي‌شوند. نحوه نوشتاري مورد استفاده براي توصيف رده بندي نرگس به شرح زير است.
1- تقسيم بندي بر اساس شکل ظاهري که از 1 تا 13 شماره گذاري مي‌‌شود. 2- حرف يا حروف کد رنگ بايد به درستي برگهاي گلبرگ را توصيف کند و پس از آن خط تيره قرار مي‌دهيم. 3- حرف يا حروف کد رنگ بايد به درستي بخش تاج گل را توصيف کند.
براي مثال نرگس « زمزمۀ فرشته » از يک نوع 5 –زرد – زرد است. و به صورت زير نمايش مي‌دهند: ( 5-Y-Y)
- در نوع چهارم از تقسيم بندي کلي نرگس‌هاي دوتايي حروف کد رنگ به توصيف دقيق مخلوط گلبرگ‌ها و شبه گلبرگها که با نظم خاصي قرار گرفته‌اند مي‌پردازد. - اگر گلبرگ و تاج گل داراي يک رنگ واحد باشد از يک کد رنگ براي رده بندي آن استفاده مي‌‌شود. چه نرگس‌هاي وحشي و چه نرگس‌‌هايي که قابل کشت و پرورش هستند اگر داراي نامهايي با مشخصات بالا باشند به صورت طبيعي در يکي از تقسيم بندي‌هاي 1 تا 12 قرار مي‌گيرند قسمت سيزدهم مختص نرگس‌ هايي است که داراي اصطلاحات علمي گياه شناسي هستند.
تقسيمات سيزده گانه نرگس از روي شکل ظاهري نرگس
نوع اول- شيپوري: يک گل روي ساقه، تاجي به شکل شيپور که حدوداً به اندازه گلبرگ‌ها و گاهي بلندتر از گلبرگهاست.
نوع دوم- تاج بلند: يک گل روي ساقه که اندازه تاج آن بين تا يک گلبرگ کامل است.
نوع سوم- تاج کوتاه: يک گل روي ساقه و اندازه تاج آن کمتر از بلندي گلبرگ‌هاست.
نوع چهارم- دوگانه: نرگس‌هايي که داراي گلبرگ‌ها و يا تاج خوشه‌اي هستند. و روي يک ساقه مي‌تواند يک يا بيش از يک گل داشته باشد.
نوع پنجم- سه پرچمي: معمولاً بيش از يک گل روي ساقه دارند سرگل افتاده و بخش گلبرگها عموماً به صورت تاب خورده و برگشته و داراي بافتي ابريشمي است. گلهاي اين نوع نرگس مانند زنگ‌هاي آويزان است.
نوع ششم- سيکلامينوس: يک گل روي ساقه گلبرگ ها به طور مشخصي برگشته هستند و تاج آن کشيده و باريک است (مثل اين مي‌ماند که گلبرگها بوسيله باد خم شده‌اند)
نوع هفتم- جانکوئيلا: داراي گلهاي کوچک و گلبرگهاي پهن است . عموماً چندين گل روي ساقه است. و گلها بسيار معطر هستند ساقه داراي مقطع عرضي گرد و بخش‌هاي ساقه و برگ آن نازک شبيه به ني است.
نوع هشتم- تا زِ تا: عموماً داراي 3 الي 20 گل روي يک شاخه قوي است. گلها عموماً خوشبو و داراي تاج بسيار کوتاهي هستند. گلبرگ ها گرد و تا حدي مضرس هستند.
نوع نهم- شاعرانه: عموماً يک گل روي ساقه دارد گلبرگهاي سفيد رنگ که در بعضي موارد با رنگ تاج در محل اتصال رنگين شده با تاج کوچک صافي که داراي بله‌هاي قرمز رنگ است. اين گل معطر است.
نوع دهم- بالبوکديم دورگه: گلهايي کوچک شبيه « دامن دورچين » دارد.
نوع يازدهم- تاج مضرس (شکاف دار) : لبه‌هاي تاج آن داراي شکاف عميق است (معمولاً شکافها به اندازه طول تاج هستند)
نوع دوازدهم- نرگس‌هاي متفرقه: نرگس‌هايي که در رده‌بندي‌هاي ذکر شده بناشده. و عموماً جزء نرگسهاي دو رگه هستند.
نوع سيزدهم- انواع گونه‌هاي وحشي و دورگه
مراقبت از نرگسها
نکاتي براي موفقيت در پرورش نرگس
ماههاي مرداد و شهريور بهترين زمان براي کشت نرگس در انگليس هستند تا ريشه‌ها قبل از شروع زمستان قابليت رشد را پيدا کنند اگر چه پيازها بايد تا ماه مهر کشت شوند ولي تا آبان ماه قابل کشت هستند.
براي کشت، آنها را بطور مجزا با فاصله‌هاي cm 15 در يک خاک با زهکشي خوب و مناسب کشت کنيد به طوري که حدود cm 10 خاک روي پيازها باشد. يک مقدار کود معمولي را با خاک مخلوط کنيد و در زير محل کاشت بريزيد و اگر خاک رسي و سنگين است مقداري شن با آن مخلوط کنيد تا به زهکشي خاک کمک کند. پيازها را در زميني که از آب اشباع است نکاريد.
نرگس‌ها براي گلدهي سال بعد خود نياز به انرژي سرازير شده از ساقه و برگ به پيازها دارند. به همين دليل برگها را از محل طوقه قطع نکنيد چون اين کار باعث مي‌شود آنها ضعيف شوند. هنگامي که 6 هفته سپري شد بعد از گلدهي مي‌توانيد برگها را قطع کنيد چون تأثيري بر گلدهي سال بعد ندارد.
بعد از پژمرده شدن گلها آنها را از بخش زيرين و پشت تخمدان قطع کنيد.
هر پيازي را که در ساقه و برگ آن نشاني از بيماري است خارج کرده و آن را بسوزانيد.
پس از گلدهي گياه را هفته‌اي يک بار آبياري و بوسيله کودهاي غني از تپاس تغذيه کنيد تا هنگامي که برگها زرد شوند.
تعداد زيادي از نرگس‌ها، خيلي خوب به طور طبيعي سبز شده و نياز به جابجايي ندارند. اگر شما باغ کوچکي داريد و دسته‌هاي نرگس خيلي زياد و بزرگ شده‌اند مي‌توانيد آنها را خارج کرده و تقسيم کنيد.
پيازهاي خارج شده را در مکاني خنک تاريک و با تهويه مناسب تا زمان کشت بعدي ذخيره کنيد.
هم قبل از انبار کردن هم قبل از کشت دوباره، تمام پيازهايي را که هنگام لمس کردن حس مي‌‌کنيد نرم هستند يا حالت اسفنجي پيدا کرده‌اند را جدا کرده و بسوزانيد.
پيازهاي کشت شده در گلدان (براي 16 الي 20 هفته) بايد حداقل در عمق 5 تا 10 سانتي متري کاشته شوند. که اين بستگي به شرايط آب و هوايي منطقه دارد.
بهترين گونه‌ها براي پرورش بستگي به مکاني دارد که مي‌خواهيد کشت کنيد. اگر محيط بزرگي از زمين سبز داريد که مي‌خواهيد در آنجا نرگس‌ها را کشت کنيد نوع « نرگس نما » بهترين نتيجه را دارد. گونه‌هاي مختلف را در يک بخش با هم مخلوط نکنيد که اين يک نتيجه کشت خوب نيست.
براي حاشيه و کناره‌هاي کوچک باغهاي سنگي بهتر است از انواع کوچک‌تر براي پرورش مانند « دو به دو » يا « پرتاب شعله » استفاده شود.
در طول زمان پرورش، حداقل دوبار بوسيله قارچ کش شاخ و برگ نرگس‌ها را سمپاشي کنيد.

تعداد گونه‌هاي نرگس
گياه شناسان در اين مورد اختلاف نظر دارند اما حداقل 25 گونه وجود دارد که بعضي از آنها با تنوع بسيار زياد هستند و داراي چندين دورگه طبيعي هستند با توجه به اين گونه‌ها ليست بانک اطلاعاتي فعلي نرگس نمايانگر بيش از 13000 دورگه است که در بين تقسيمات رده بندي شده دوازده گانه قرار مي‌گيرند.
پرورش نرگس در گلدان
بهتر است شما از گلدانهاي دو گالني به عنوان اندازۀ استاندارد نرگس ها و از گلدانهاي يک گالني براي نرگس هاي مينياتوري و پيازهاي کوچک استفاده کنيد. بهتر است گلدانها را با کلراکس ضدعفوني کرده و اجازه دهيد خاکشان به خوبي زهکشي شود. ترکيب خاکي که من استفاده کردم عبارتست است از يک بخش پرليت و سه بخش خاک استرليزه. در انتهاي گلدان بر روي يک لايۀ نازک خاک يک مشت از کود 0-10-10 بريزيد. اجازه ندهيد پياز هاي نرگس با کود تماس داشته باشند. و سعي کنيد پياز در 3/1 فوقاني قرار گيرد. اگر پياز را نزديک سطح خاک بکاريد ريشه ها پياز را به سمت بيرون از خاک هل مي دهند. فقط پياز هاي متوسط را در گلدانهاي يک گالني بکاريد. براساس اندازۀ پياز ها مي توانيد سه الي چهار پياز را در يک گلدان بکاريد. اگر ملاحظه کرديد که مقداري از يک پياز به خارج از خاک آمده است خاک را به آرامي و با دقت کنار زده و پياز ها را در سطوح پايين تري از خاک بکاريد. براي نمايش پياز ها ترجيح دادم که آنها با هم در تماس نباشند. روشي که اتخاذ کردم اي بود که پياز ها را حداقل به اندازه ي قطر يک پياز از هم دور قرار دهم و با فاصلۀ برابر از لبه هاي گلدان. بعد از اول نوامبر گلدان را آبياري سنگين نماييد و اجازه دهيد پيت ماس سطح خاک کاملا از آب اشباع شود. براي هفتۀ اول هر روز آبياري کنيد. اگر ملاحظه کرديد که خاک فوقاني گلدان در حال خشک شدن است به آن آب اضافي دهيد. اگر خاک شما قليايي است از آنجايي که نرگس محيط اسيدي را ترجيح مي دهد براي حفظ اسيديتۀ خاک براي گلدانهاي يک گالني يک قاشق چاي خوري Iron rite و دو قاشق براي گلدانهاي دو گالني اضافه کنيد. بعد از شکوفه زدن يک مشت کود 5-10-10 به گلدان اضافه کنيد. اين امر با اضافه کردن کمي پتاسيم کمک مي کنند که گياه براي گلدهي سال بعد پياز خود را بازسازي کند نرگس نياز به يک دورۀ تابستانۀ گرمايي دارد. پياز هاي نرگس در گلدانها و مخازن عميق که به ريشه ها اجازۀ رشد مي دهند بيشتر رشد مي کنند. مي توانيد پياز را براي 2-3 سال در داخل گلدان نگهداري کنيد. مي توانيد پياز ها را در آورده تمييز نماييد و در يک کيسۀ کاغذي يا نايلوني ريخته برچسب زده و در يک جاي خشگ و خنک تا پاييز نگه داري کنيد.
برای درِیافت اطلاعات بیشتر در زمینه: پرورش گياهان صنعتي، پرورش طيور، زنبور عسل ، گلهاي زينتي ، پرورش آبزيان ، هيدروپونيك ، كشت هاي گلخانه اي ، قارچ  اینجا را کلیک نموده و از بخش "آموزش سبز اشتغال" استفاده نمائید.

This entry was posted on Monday, November 07, 2005 at 10:42 PM. You can skip to the end and leave a response.